Het zal niemand ontgaan zijn dat V&D, Blokker en kleine winkeliers kopje onder gaan en dat de Action, de Primark en internetwinkels groeien als een malle. Over de gehele linie hebben we in Nederland iets minder te besteden, maar we kopen meer. En kwaliteit lijkt een steeds minder belangrijke graadmeter te zijn voor onze aankopen.
Wat dan wel?
Prijs! Wij Nederlanders zijn echte koopjesjagers; de oeroude verzamelaar zit weer volop in ons systeem; zoveel mogelijk kopen tegen een zo laag mogelijke prijs. Het maakt niet zoveel uit of we iets echt nodig hebben, maar als het goedkoop is zijn we zo over de streep. En daar profiteren de Actions en de Mediamarkten natuurlijk enorm van. De sokken-voor-1-dag (oké, misschien een week), klokken, usb-sticks, mutsen, onbedoeld asymmetrische shirts, mini-speakers, gammele woondecoratie en mp3spelers vliegen als warme broodjes over de toonbank. Gewoon, omdat het zo lekker goedkoop is. Ik blijk het bijvoorbeeld heel handig te vinden om minstens 8 sjaals op reserve te hebben want je weet maar nooit.
Met lege handen naar huis?
Winkelen en op zoek gaan naar geweldige koopjes (op internet) is voor heel veel mensen een vorm van vrijetijdsbesteding geworden. We gaan bijvoorbeeld niet meer naar de stad omdat we iets nodig hebben, maar omdat het leuk is; een sociale gebeurtenis. Ik heb heel sterk het gevoel dat wanneer we op zo’n shop-middag niets kopen, we een onbevredigd gevoel hebben. Het kán eigenlijk niet zo zijn dat we met lege handen naar huis gaan. We kopen om het kopen en hebben een leuke middag gehad met een paar slippers of een shirt als resultaat. Dat die slippers in veel gevallen nooit gedragen worden is bijzaak.
Schade
Naast dat we ons huis volstouwen met allerlei pruttel die waarschijnlijk na een week al in een la ligt te verstoffen, is dit koopgedrag ook schadelijk voor het milieu. We plegen een aanslag op de toch al schaarse grondstoffen en houden ook nog eens een systeem in stand waarin goedkope producten worden gemaakt onder heel slechte arbeidsomstandigheden. En dat allemaal voor dat hele korte moment waarin we een soort geluksgevoel ervaren omdat we ‘iets’ hebben gekocht.
Oké, ik ben zelf ook absoluut geen heilige op dit gebied dus ik neem me voor om hier toch iets anders mee om te gaan door me elke keer als ik iets wil kopen serieus af te vragen of:
- Ik het wel echt nodig heb
- ik het echt heel mooi vind
- ik het uitsluitend wil hebben omdat het goedkoop is
- ik het wil hebben omdat dit toevallig voor handen is nu ik per se ‘iets’ wil kopen en ik anders naar huis ga zonder iets gekocht te hebben
Als blijkt dat ik toch echt iets nodig heb, probeer ik voortaan op zoek te gaan naar de meest duurzame en eerlijk geproduceerde variant. Waarschijnlijk is het een kwestie van gewoon een beetje je kop erbij houden. Ik denk dat de meest nutteloze dingen vaak in een soort automatisme of roes gekocht worden waardoor keuzes niet echt bewust gemaakt worden. Maarre…hoe zit dat bij jou?